De zorgcurve in het onderwijs

De parallel doorgetrokken voor (hoog)begaafde kinderen

Zorgcurve in het onderwijs

  
Ik, als hoogbegaafde beelddenker, heb graag overzicht, werk met kleur, beeld, en leer topdown, dingen die ik helaas pas na mijn dertigste heb mogen ontdekken bij mezelf, gezien onderwijs nog steeds gericht is op voornamelijk kennisoverdracht. Ik werd op school lager ingeschat, voelde me later vaak dom, ontwikkelde een enorme fixed mindset, legde mezelf grenzen op, had een laag zelfbeeld en weinig zelfvertrouwen, werd gezien als naïef en moeilijk. Ik stond 13 jaar voor de klas en werk nu als zelfstandige talentbegeleider, geef trainingen en cursussen, en organiseer peer-contact voor HB kinderen. Ik heb mijn pad gevonden maar ik heb nog vaak last van vervelende gevoelens en gedachten, vooral als het gaat over mijn opleiding, het had anders gekund ... ook nu nog merk ik dat er inferieur gedaan wordt als je geen universitaire studie hebt gedaan ... vaak heb ik er nog aan gedacht alsnog mijn studie psychologie opnieuw op te pikken. Het gezinsleven houdt dit tegen, misschien ooit ... Van mijn drie slimme zonen, past geen enkele binnen het standaard plaatje excellerende, presterende HB'er. Dat ze succesvol worden daar twijfelt mijn moederinstinct gelukkig niet over, ik zie de prachtige talenten van mijn kinderen !

​Mijn grootste uitdaging: hun geloof in hun eigen verstandelijke capaciteiten staande houden ondanks tegenvallende resultaten en de continu onderschatting van hun omgeving, en ze op het vervolgonderwijs krijgen waar ze thuishoren, en voor de duidelijkheid, dat hoeft voor mij geen gymnasium en universiteit route te worden ;)

Vandaar ook mijn fanatieke strijd vooral voor de 'anderslerende' slimme kinderen.

Er staan nog maar weinig échte leercoaches voor de klas, juffen en meesters die je je leer'kracht' laten ontdekken, die begrijpen dat leer- en leefvaardigheden onmisbaar zijn in onze nabije toekomst, die de lesstof nog als leidend nemen, en geen lesje overslaan zonder daarbij na te denken waar ze mee bezig zijn.

Het zit me al langer dwars dat we in onze geciviliseerde vooruitlopende landen heel veel talent niet de kans geven om te floreren, hoewel in elk schoolplan staat dat we alle kinderen de kans willen geven zich optimaal te ontwikkelen ? 

Mijn mening als ervaren juf : te grote klassen, weinig tot geen ondersteuning, te weinig goede kennis ( academische scholing leerkrachten ), en te weinig moderne middelen ter beschikking van de leerling !
Echt ? Zijn dit de omstandigheden waarin we onze jeugd willen opleiden ?
Een klas van 25-30, in veel plaatsen is het nog een bakstenen hok, vol met tafels en stoelen, geen ruimte om te ademen of te bewegen, twee oude vast computers in de klas, geen wifi, 1 leerkracht die alles moet weten en alles moet doen, alles moet organiseren en bijhouden, ... 
Leven wij in de moderne landen ? We moesten ons schamen !

Laten we even kijken naar het plaatje wat ik heb gemaakt.
Je ziet er de gausscurve met de IQ scores, het paarse vlak, daar zitten de gemiddelde leerlingen, goed lerend, weinig ondersteuning nodig, zitten in het basisarrangement, en ze kunnen binnen de klas goed geholpen worden met helaas nu al verouderde methodes gericht op de grote middenmoot.

Naar de linkerkant toe, krijg je te zien hoe het onderwijs op dit moment is georganiseerd voor kinderen die moeilijker leren, het MLK voor moeilijk leren kinderen en het ZMLK  voor zeer moeilijk lerende kinderen, beide afdelingen zitten binnen het S(B)O van de regio, ze krijgen intensieve en zeer intensieve arrangementen, kleine klassen, er wordt vertrokken vanuit de talenten van de kinderen, ze krijgen individuele leerlijnen, en krijgen alle mogelijke ondersteuning. Het is al jaren goed geregeld voor deze kinderen. Ik gaf 13 jaar les op het SO.

Ik heb deze parallel doorgetrokken naar de rechterkant, en voor het makkelijke ( of misschien wil ik daarmee ook wel de discussie aangaan ) met dezelfde termen gewerkt, makkelijke en zeer makkelijk lerende kinderen, want van nature zouden kinderen met deze IQ scores zeer goed moeten kunnen leren ! En dan heb ik het niet over schools-leren maar over vaardigheden als informatie opnemen, onthouden, verbanden leggen, overzicht hebben, details waarnemen, weinig herhaling nodig, creatief denkvermogen, in vraag stellen, leergierig, ... dat zou in principe moeten leiden naar het kunnen ontwikkelen van je volle potentie en het in schoolresultaten reflecteren van je cognitief talent.

Helaas, daar gaat het mis, want deze kinderen met een IQ score ts 115-130 of 130+ worden vaak niet gezien in het onderwijs, ze krijgen niet de begeleiding en coaching die ze nodig hebben om zich verder te kunnen ontwikkelen, hun ontwikkeling komt net zo ver als de kennis van de juf toevallig reikt en daar stagneert hun groei !

Naar mijn mening zouden deze kinderen juist meer begeleiding nodig hebben in het ontwikkelen van goede leer-, leef-, onderzoeks-, informatieverwerkingsvaardigheden, zodat zij ons als leerkracht kunnen gaan ontstijgen en echte verandering te weeg kunnen gaan brengen in onze maatschappij omdat ze de tools in handen hebben gekregen om dat te doen ! Het gaat erom dat zij zichzelf mogen leer kennen, ze een juist zelfbeeld ontwikkelen door het contact met ontwikkelingsgelijken, ze ontdekken hoe je kunt leren, hoe je omgaat met uitdagingen, doorzet als het moeilijk wordt, oplosstrategieën kunnen sprokkelen in hun rugzak omdat ze moeilijke en uitdagende taken hebben gekregen en mogen deelnemen aan een plusgroep ongeacht hun cito-scores.

Als je binnen deze scores, mooie cito's haalt, krijg je met wat geluk wat verrijking uit de methode, meer van hetzelfde, op een enkele school mag je iets extra's doen, mits er niet te veel begeleiding voor nodig is, ze verwachten dus ook een goede zelfstandige werkhouding wil je met verrijking aan de slag mogen. Veel meer zit er niet in. Een plusklas mag vanaf IQ +/- 125-130 en vaak ook goede scores op CITO.

Nu is het toevallig zo dat binnen die groep kinderen ook best wat kinderen zitten die anders leren. Kinderen waarvan hun capaciteiten niet in de CITO weerspiegeld wordt, onderpresterende leerlingen. Creatieve, autonome, visueel ingestelde, chaotische top-down denkers. Zij worden vaak niet gezien als 'slim', ze krijgen geen verrijking want ze moeten zich eerst maar eens bewijzen, een plusklas is al helemaal geen optie. Zij worden totaal aan hun lot overgelaten. 

Deze kinderen leren niet hoe je moet leren, er wordt hen niet verteld over mindset en het belang daarvan bij het leren, ze worden weinig uitgedaagd, niet gezien, foeteren maar wat aan, ontwikkelen zeker geen juist zelfbeeld, geloven niet in hun eigen capaciteiten, voelen zich misschien zelfs dom, omdat ze vaak een automatiseringsprobleem hebben waar niets mee gebeurd, worden niet geholpen en gezien in hun visueel lerend vermogen, krijgen met een beetje geluk een havo-advies, waar ze snel afzakken omdat ze nooit geleerd hebben hoe ze hun huiswerk moeten organiseren, hoe ze moeten plannen, hoe ze moeten leren, en het geloof in hun eigen capaciteiten wordt continu ondermijnd, ... kortom ze missen de broodnodige zorg en begeleiding. Als ze door verveling, onderpresteren en laag zelfbeeld, vervelend gedrag ontwikkelen wordt er één of andere andere stempel opgezet.

Kinderen met een IQ boven de 130 ( flexibel hanteren iv onderpresteren ) horen gewoon op fulltime hoogbegaafdenonderwijs waar ze intensief begeleid en gecoacht worden, hun manier van leren en denken is zo totaal anders, dat je hen totaal geen recht doet als je ze binnen een reguliere setting houdt, een fulltime HB klas kan op een reguliere school opgezet worden, zodat het contact en spelen met andere leerlingen gewaarborgd blijft. Dit moet een kleine behapbare groep zijn ( +/- 15 lln ) net als op SO met de nodige ondersteuning ( handjes ), zodat de verschillende profielen er hun plekje kunnen vinden. Kinderen 145+ volgen binnen deze setting een individueel leertraject en krijgen kansen aangeboden om zich verder te kunnen ontwikkelen op hun vaak extreme talenten.

Mensen die met smoesjes komen zoals HB kinderen moet je niet afzonderen, moeten eens goed kijken hoe we zaken aan de onderkant regelen, mijn kinderen hebben nog nooit een kind met een zware handicap ontmoet, hoever zonderen wij deze kinderen wel niet af, misschien horen zelfs die kinderen gewoon op de school in hun omgeving, maar dat is een andere discussie. Beeld je je maar eens in dat je als gemiddeld kind een hele week verplicht aanwezig moet zijn in een ZMLK klasje, daar moet je alles mee doen, wat de rest doet, mensen om je heen zien of horen je niet, welk gedrag zou jij daar ontwikkelen ? ( weglopen, afsluiten, slapen, storen, je mondje roeren, gek worden ? ) Waarom verplichten wij kinderen met een IQ 130+ die net zo veel van het gemiddelde afwijken dat dan wel te doen ? Zij moeten zich de hele week aanpassen, wachten, zich vervelen, op een manier leren die niet bij ze past, zich gedragen, ...

En dan spreken we nog niet over de uitzonderlijk hoogbegaafde kinderen ... en ja die zijn er ! nog steeds ... , maar waar blijven die ? Volgens mij moeten deze kinderen volledig autodidactisch kunnen leren via een gepersonaliseerd traject, binnen hun talent/passie/interesse ! Wij moeten gaan aanvaarden dat zij ons al heel jong ver voorbij gaan, en daarmee om leren gaan, hen kansen en ondersteuning bieden.

Ik zou zelf het standpunt durven innemen om alle kinderen rond 8-9 jaar te testen, om ze vervolgens het onderwijs te kunnen geven waar ze recht op hebben, vóór er heel veel schade aangericht wordt ! Als een kind met een IQ van 128 niet uit de verf komt en niet makkelijk mee komt in een vwo of gymnasium, afzakt, of erger nog thuis komt te zitten, dan hebben wij als onderwijsteam dit kind ergens gigantisch tekort geschoten.

Als onderwijsprofessionals zouden wij onze handen veel meer in eigen boezem moeten steken als het gaat om afglijdende kinderen, zij hebben blijkbaar te weinig vaardigheden meegekregen om zich te kunnen redden in het VO en worden zo ook nog eens voor het leven gestraft. Hun zelfbeeld krijgt een gigantische knauw waardoor ze vaak nog verder afzakken. 

Als we het hebben over talentontwikkeling laten we dan alstublieft niet enkel uitgaan van de excellerende vaak hoogintelligentie kinderen, maar laten we onze creatieve autonome (hoog)begaafde en onze uitzonderlijk hoogbegaafde kinderen daarin meenemen ! Daar zit nog heel veel onontgonnen potentieel !

Zorgcurve in het onderwijs