‘Maak niet het meetbare belangrijk, maar maak het belangrijke meetbaar!'

Waar wachten wij leraren op ? Wanneer zetten we zelf de stap om het lesgeven weer leuk te gaan vinden ? Wanneer verontschuldigen we onszelf niet langer meer voor het systeem, de werkdruk, de van hoger opgelegde moetjes, … en kijken we naar onszelf en ons eigen handelen. 

Je kunt wel wachten tot er ooit iets gaat veranderen in onderwijsland, maar dat zal op veel scholen nog wel even duren. Misschien zijn wij de verandering ! Daarvoor krijgen we alvast zeker de ruimte van de minister: “Er is veel meer vrijheid dan wordt gedacht !” Sander Dekker

Je kunt ook zelf de eerste stappen gaan zetten. Zelf actie ondernemen. Je verantwoordelijkheid oppakken en iets gaan ‘doen’, ‘iets doen’ is beter dan ‘niets doen’ leerde ik van Tijl !

Dus op een ochtend bij het opstaan, besloot ik het die dag anders te gaan doen.

Als eerste schafte ik, waar dat kon, de punten af. Ik vond het hopeloos onrechtvaardig dat kinderen die hard leerden en hun best deden een onvoldoende scoorden en kinderen die niets deden een ruime voldoende haalden. Ik heb even gedacht punten te geven op inzet ipv resultaat, maar dat was niet te controleren en daarnaast blijf je kinderen dan met elkaar vergelijken en juist daar wilde ik vanaf.

Voor de kinderen was dat even wennen … vooral de kinderen die steeds goede punten scoorden zonder veel inzet. Zij vonden het raar dat ze nu geen punt meer hadden om over te boffen. Zij vonden de vragen die ik stelde over inzet, oefenen en leren maar raar. De kinderen die het moeilijker hadden en wel hun best deden werden voor het eerst gezien ! Zij vonden het heerlijk en begrepen de opzet dan ook meteen. Zij kregen nu de complimenten voor hun inzet, hun doorzetten en het om hulp vragen. Zij leefden onmiddellijk op !

Dat ik geen punten gaf, wil niet zeggen dat ik de toetsen niet verbeterde, integendeel, de toetsen van alle vakken werden belangrijker dan ooit. Aan de hand van het nakijken van toetsen kregen de kinderen inzicht in wat ze al wel of niet beheersten, zo werden toetsen dan ook nagekeken. Wat je goed hebt is prima, maar je kunt nu leren van je fouten, wat lukt nog niet zo goed en wat gaan we daaraan doen ? De toetsen zelf verbeteren werd ook belangrijk, ga alsnog maar even het goede antwoord opzoeken in het boek, vraag hulp waar nodig, zoek extra oefening voor wat je nog niet beheerst, werk aan je eigen doel, …

Vervolgens hebben wij op school bloktijd. Een tijd waarin kinderen van 10.30u tot 12.00u zelfstandig kunnen werken. In die tijd gaan alle kinderen aan de slag met hun taken, dat kan zijn opdrachten die ze vanuit de lessen nog af moeten maken, dat kan zijn een afspraak maken met de juf voor extra uitleg, maar dat is vooral werken aan eigen doelen !  Daarbij heerste er in de klas een rustige werksfeer met brain music op de achtergrond.

Daarvoor heb ik een lijstje per vak waar kinderen mee kunnen oefenen, concrete materialen, werkbladen, oefensites, een yurls pagina met de filmpjes over alle zaakvakken, …  ( http://d-basis7.yurls.net/nl/page/ )

In die zin zie ik ook de cito, die nu veel te belangrijk wordt gemaakt. De cito toetsen moeten in dienst staan van het onderwijs en dat is nu vaak andersom, we geven onderwijs om de kinderen die cito goed te laten maken ? We worden ook afgerekend op die cito-resultaten ? Cito is een leerlingvolgsysteem, bedoeld om de voortgang van een kind zichtbaar te maken, maar wordt nu gebruikt als een afreken-instrument ?

Je kunt de Cito’s ook gaan gebruiken waarvoor ze bedoeld zijn ! De cito in het begin van het schooljaar afnemen, de kinderen hun eigen cito laten nakijken, van daaruit eigen doelen laten stellen, die bundelen, zodat ze er de komende periode aan kunnen gaan werken !

Voor het gemak wordt vaak gekozen om alleen het aantal foute antwoorden in te geven, terwijl je ook kunt kiezen om de fouten in te geven en dan een perfecte doelenlijst te krijgen. Iets meer werk, maar de kinderen gaan daarna veel effectiever aan de slag ! Ze worden weer eigenaar van hun eigen leerproces, worden weer de stuurman op hun eigen boot, krijgen inzicht en worden hierdoor meer gemotiveerd om dat leerproces weer op een goede baan te krijgen !

Nu vraag je je misschien af, kan ik dat zomaar, in mijn eentje ? Ja, dat kan, maar uit meteen waar je mee bezig bent, wat je doet en waarom je dat doet. Zet mensen om je heen aan het denken. Probeer ze niets op te dringen maar zaai zaadjes die misschien later gaan groeien … Je zult merken dat doordat je zelf eindelijk lekker aan de slag gaat, je ook de energie, motivatie en bereidheid hebt om zaken open te breken, vragen te stellen en kritisch te zijn ! Na mijn burn-out wist ik zeker wat ik niet meer wilde, wat ik wel wilde ben ik gaan uitzoeken. Het boek “Ik de leraar” van Marcel van Herpen is een goed begin, voor wie zoekende is ! En de positieve ervaringen met de kinderen in je eigen klas zetten je sterker in je schoenen om ook naar leiding toe te verantwoorden waar je mee bezig bent.

Wat ik met mijn blogs wil bereiken ? Ik wil zo veel mogelijk jonge leerkrachten bereiken die net beginnen, om die te prikkelen, ze te stimuleren het anders te doen, niet te wachten tot ze tegen een burn-out aanzitten, zelf het heft in handen te nemen, kritisch en doordacht bezig te zijn, anderen te stimuleren met een frisse kijk op misschien al jarenlange gewoontes en gebruiken die niet meer passen bij de kinderen van deze tijd, zaken in vraag te stellen, …

---