Voordelen van een plusklas

Bij het zoeken op internet botste ik op het volgende artikel,
de Vijf voordelen van een plusklas. En omdat ik het oprichten van een plusklas op school zoveel mogelijk wil stimuleren plaats ik hem op de site. Waar een plusklas geen optie is, of extra begeleiding in het weekend gezocht wordt, komt de plusgroep uniQue in beeld.

bron : www.alledagenpauze.nl

Iedereen die zich enigszins verdiept heeft in het onderwerp hoogbegaafdheid weet dat het voor leerlingen met een hoge intelligentie belangrijk is om uitgedaagd te worden. De reguliere lesstof biedt die uitdaging vaak onvoldoende - zelfs op het gymnasium. Daarom is het belangrijk om het zogenaamde ‘verrijkingsonderwijs’ aan te bieden naast de reguliere lesstof.

Het probleem hierbij is vaak dat iedere leerkracht of docent zijn eigen wiel moet uitvinden. Wat is geschikte stof? Hoe pas je het in in je eigen lessen? Waar haal je de tijd vandaan om ook deze extra leerstof voor te bereiden?

Door deze knelpunten loop je het risico uiteindelijk vooral een ‘koektrommelaanbod’ te bieden. Dit zijn leuke opdrachtjes zonder enige samenhang waar de snelle leerling aan kan werken zodra zijn reguliere lesstof is verwerkt. En net als bij een koektrommel met echte koekjes geldt ook hier: af en toe iets lekkers is leuk, maar alleen maar koekjes is ongezond en gaat vervelen.

Dit leidt tot een hoop teleurstellingen aan beide kanten. De hoogbegaafde leerling krijgt niet de uitdaging die hij of zij nodig heeft. En voor jou als onderwijsgevende is het ook een vervelende situatie. Jij hebt je best gedaan om verrijkingsstof voor het kind te maken, je hebt er tijd in geïnvesteerd om het te bedenken en te vervaardigen en dan blijkt het nog niet de oplossing te zijn.

De kern van het probleem is dat verrijkingsstof eigenlijk alleen voor uitdaging zorgt en tot motivatie leidt als het gaat om een structureel, afgewogen en op de doelgroep toegesneden lesstof.

En daar komt de plusklas in beeld!

Wat is een plusklas?
Over het algemeen wordt met de term plusklas bedoeld dat een groepje (hoog)begaafde leerlingen op regelmatige basis, bij voorkeur een keer per week, onder begeleiding van een volwassene bij elkaar komt om aan uitdagende lesstof of projecten te werken.

Een plusklas in de school heeft een aantal grote voordelen. Dit zijn de belangrijkste:

Voordeel 1: het ontlast de man of vrouw voor de klas. Het creëren van passende verrijkingsstof kost veel tijd. Hoe reëel is het om van jou als individuele leerkracht of docent te verwachten dat je in de gelegenheid bent om te investeren in het maken van een structureel verrijkingsaanbod? Je hebt in je klas ongetwijfeld ook nog kinderen met dyslexie, NLD, PDD-NOS, gedragsproblemen of (in het basisonderwijs) een lage intelligentie voor wie de aanpak ook zeeën van tijd opslurpt. Wanneer een hoogbegaafde leerling uit jouw klas de broodnodige verrijkingsstof aangeboden krijgt in een plusklas hoef jij alleen te begeleiden als hij in de klas verder werkt aan dat materiaal.

Voordeel 2: een plusklas zorgt voor doorlopende motivatie. Dit punt geldt nog meer als de leerling niet alleen in de plusklas aan de verrijkingsstof mag werken maar ook gedurende de rest van de week regelmatig tijd krijgt om hier mee bezig te zijn.

Voordeel 3: het (hoog)begaafde kind komt in contact met ontwikkelingsgelijken. Dit is voor veel hoogbegaafde leerlingen een heel belangrijk punt. Contacten met ontwikkelingsgelijken bieden de mogelijkheid om sociale competenties op het eigen niveau te ontwikkelen. Daarnaast kan het kind op het eigen, hoge niveau functioneren. Het is niet alleen lekker om eens je eigen hoge werktempo te kunnen aanhouden zonder dat je voor anderen te snel gaat, het is ook heerlijk om in ontwikkelingsgelijken herkenning te vinden. Het is heel goed voor het zelfbeeld van het hoogbegaafde kind om te kunnen ervaren "ik ben niet alleen, er zijn er meer zoals ik!".

Voordeel 4: een plusklas leert doorzetten. Voor veel hoogintelligente kinderen en jongeren is de reguliere lesstof zo gemakkelijk, dat het risico bestaat dat zij geen doorzettingsvermogen ontwikkelen. Alles wat ze op school moeten doen is dermate eenvoudig voor hen dat ze er geen moeite voor hoeven doen. Komt er dan een keer een taak voorbij die wel wat inzet vraagt, dan neigen veel hoogbegaafde kinderen ernaar om snel af te haken. Doordat de opdrachten of projecten die in de plusklas aan bod komen altijd een bepaalde mate van (cognitieve) inspanning vragen, leert de plusklasleerling inzet te leveren en oefent hij/zij het doorzettingsvermogen.

Voordeel 5: in een plusklas is er ruimte om speciale, eenzijdige talenten tot ontwikkeling te brengen. Het reguliere lesprogramma biedt geen gelegenheid om talenten of interesses monomaan te volgen. Daar verwachten we van kinderen dat ze overal aan meedoen en alles minimaal een beetje kunnen. Terwijl juist de eenzijdige interesse in een natuurkundig onderwerp, wiskunde, robots of muziek – of een ander vlak waarop je een talent kunt ontwikkelen - ervoor kan zorgen dat een kind een echte uitblinker wordt. Dan heeft het kind de gelegenheid zich in de diepte te ontwikkelen in plaats van in de breedte. In de breedte ontwikkelen heeft tot gevolg dat een kind uiteindelijk alles op een goed niveau kan, terwijl in de diepte ontwikkelen kan leiden tot het uitzonderlijk hoge niveau waarop het hoogbegaafde kind zijn talenten volledig benut. Uit onderzoek is bovendien gebleken dat hoogbegaafde kinderen die in de gelegenheid waren zich eenzijdig te ontwikkelen in hun volwassen leven gelukkiger waren en vaker tot de opvallende uitblinkers in hun vakgebied behoorden dan hoogbegaafde kinderen die zich in de breedte hadden ontwikkeld*.

Genoeg voordelen dus om serieus te overwegen een plusklas binnen jullie school te starten!

PS: Als jullie op jullie school (nog) geen eigen plusklas willen inrichten, dan kun je toch gebruik maken van de voordelen van een plusklas door de hoogbegaafde leerlingen deel te laten nemen aan verrijkingsklassen die buiten de school, maar onder schooltijd, georganiseerd worden.